Teveel stikstof is een probleem voor ons allemaal

[24-mei-2024] Nederland zit deels op slot vanwege stikstof. De natuur in ons land wordt dusdanig zwaar belast dat veel natuur het moeilijk heeft. Stikstof minnende planten zoals bramen en brandnetel krijgen de overhand en verdringen planten die hier ook van oudsher voorkomen. En dat gaat weer ten koste van de diversiteit, omdat bepaalde dieren afhankelijk zijn van de beschikbaarheid van de planten die nu dreigen te verdwijnen.

Broos skelet

Teveel stikstof leidt ook tot verzuring van de grond. Stikstof in ammoniak reageert met water en vormt het zure ammonia, waardoor de kalk in de bodem oplost. En dat is een probleem, want voor vogels, insecten en slakken is kalk onmisbaar. Vogels krijgen daardoor een broos skelet waardoor ze extra gevoelig worden voor onder andere het breken van hun pootjes. De overvloed aan stikstof is niet alleen funest voor het skelet van vogels, maar ook voor de eierschalen. Het zorgt er ook voor dat bijvoorbeeld eikenbomen afsterven door het gebrek aan essentiële voedingsstoffen in de grond. Al met al is het gevaar dat ons ecosysteem instort. Het ecosysteem is als een toren blokjes waar je er niet zomaar een aantal uit kunt pakken zonder dat de toren instort.

Plagen en ziektes

Het terugdringen van de uitstoot van stikstof is dus essentieel voor onze natuur. En daarmee ook voor ons als mens. Want als de balans in de natuur weg is betekent dit dat er een grotere kans is op plagen en ziektes. En als dat gebeurd, zijn we snel geneigd naar middelen te grijpen als medicijnen, pesticiden, insecticiden of fungiciden (gif tegen schimmels). En door het gebruik van deze middelen bestaat het gevaar dat er resistentie ontstaat, de biodiversiteit nog verder onder druk komt te staan en de kwaliteit van onze leefomgeving verder verslechtert. En uiteindelijk betekent dat niet alleen slecht nieuws voor onze eigen gezondheid, maar komt ook de voedselvoorziening in gevaar.

Het teveel aan stikstof raakt ons dus allemaal. Het is zeker geen gecreëerd probleem dat opgelost kan worden door links en rechts wat normen op te rekken of ons hoofd nog dieper in het zand te steken. Het is een probleem dat we met z’n allen hebben gecreëerd en  dat we ook met z’n allen zullen moeten oplossen.

Wil je weten wat je zelf kunt doen aan de stikstofuitstoot, kijk dan eens op de website van Milieu centraal (https://www.milieucentraal.nl/klimaat-en-aarde/milieuproblemen/stikstof-in-de-lucht-en-bodem/). Voor lezers die behoefte hebben aan meer informatie over de effecten van verzuring op onze bodem, verwijzen wij graag naar deze informatieve pagina van de Stichting Biowetenschappen en Maatschappij (https://www.biomaatschappij.nl/artikel/de-sluipende-effecten-van-stikstofdepositie-op-de-natuur/).